روش شناسی فایرابند
author
Abstract:
«نقد روش» یکی از مهمترین نقدهای فایرابند بر عقلانیت علمی است. فایرابند برای این ادعایش که هیچ یک از روششناسیهایی که تا کنون برای علم مطرح شده موفق نبوده اند، با استمداد از مطالعات تاریخی برهانهای توانمندی ارائه میکند. اما تأمل در براهین او علیه روش شناسی های معاصر نشانگر آن است که خود او از نوع ویژهای از روشهای برهانی، یعنی برهان خلف، استفاده میکند. ما در بخش نخست این مقاله سعی میکنیم بهکارگیری روش برهان خلف را به عنوان روشی سلبی در نقدهای مختلف او برعلیه تجربه گرایی و ابطال گرایی را نشان دهیم. همچنین با تأمل در لابلای آثار فایرابند ملاحظه میشود که او به نوعی از روش ایجابی –روش مردم شناسی- معتقد است که در مطالعه سنتها از جمله سنت علمی باید بکار گرفته شود. در بخش دوم این مقاله مقومات این روش را با ارائه مثالهایی از سنت علمی توضیح خواهیم داد.
similar resources
تاثیر مردم شناسی بر هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی فایرابند
فایرابند در آثار خود، ارجاعاتی به آثار مردمشناسان شهیر داشته است. بررسی این ارجاعات نشان از تاثیر تعیینکننده یافتههای مردمشناختی بر فلسفه فایرابند دارد. این تاثیر به حدی است که فایرابند، روش مردمشناسی را به عنوان روش ایجابی مناسب برای مطالعه علم پیشنهاد میکند. توصیه این روش به معنای پذیرش ضمنی مقومات آن مانند تکثر، نسبیت، تفاوت در ذهنیتها، قیاسناپذیری فرهنگها و سنتها و ...است. در این ...
full textسرچشمههای معرفتشناسی آنارشیستی فایرابند
این مقاله از سه بخش تشکیل شده است. در بخش نخست، نظریه آنارشیستی فایرابند درباره معرفت به اجمال معرفی میشود. در این بخش توضیح داده میشود که چرا او مخالف پوزیتیویزم منطقی و فلسفة علمِ پوپر، لاکاتوش و حتی کوهن است و معتقد است که علم از سایر سنتهای شناختی برتر نیست. فایرابند تأکید میکند تنها اصل ابدی که میتوانیم از فعالیت واقعی علم استخراج کنیم این است: "هر چیزی امکانپذیر است". در بخش نخست، تم...
full textموازین انسانگرایانه: گرانیگاهِ نسبیگراییِ فایرابند
نسبیگرایان قائلند که هیچ معیار مطلقِ عینیِ جهانشمولی وجود ندارد و بنابراین، همة داوریها زمینهمحورند. ازاینرو، تمام امور ـ از امور مربوط به زیباییشناسی گرفته تا معارف بشری و حتی اصول اخلاقی ـ نسبیاند؛ یعنی، در نسبت با زمان، مکان و فرهنگی خاص معنا مییابند. ازاینرو، هر فردی/ سنتی هر کاری انجام دهد، بنا به بسترِ فرهنگی - اجتماعیِ خاصی که در آن قرار دارد، صائب و محِقّ است. پُلفایرابند، فیلسوف...
full textنقد و بررسی آنارشیسم روششناختی فایرابند در نظریه برضد روش: طرح نظریه آنارشیستی معرفت
سیطره بیچونچرای اثباتگرایی بر فلسفه علم در سالهای نخستین قرن بیستم با توجه به موج نقد آن توسط برخی از فیلسوفان علم در نیمهدوم این قرن دچار بحران و فروپاشی شد. دیدگاههای فیلسوفان علمی نظیر پوپر، کوهن و لاکاتوش زمینهرا برای پیدایش نقدهای رادیکالتر به جریان کلاسیک فلسفه علم فراهم کرد. فایرابند در همین مسیر تلاش کرد در کتاب «برضد روش: طرح نظریه آنارشیستی معرفت» نوعی آنارشیسم روششناختی را ج...
full textMy Resources
Journal title
volume 18 issue 70
pages 149- 176
publication date 2012-03-03
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023